Những nét đặc trưng nổi bật trong văn hóa đón Tết ở miền Bắc

Tết ở miền Bắc không chỉ là một dịp để tận hưởng không khí rộn ràng, mà còn là một khoảnh khắc gắn kết gia đình và gửi gắm những hy vọng cho một năm mới thịnh vượng. Bạn đã biết gì về Tết miền Bắc rồi? Hãy để Hộp Quà Tết giới thiệu đến bạn những nét đặc trưng nổi bật trong bài viết dưới đây nhé!

Những đặc trưng nổi bật trong phong tục Tết miền Bắc

>>>Tham khảo thêm:

Miền Bắc được biết đến là vùng đất mang nét đẹp truyền thống cùng những phong tục, văn hóa được giữ gìn hàng nghìn năm. Trong đó, Tết Nguyên Đán miền cũng nổi bật với những tinh hoa văn hóa dân tộc. Để hiểu hơn về nét đẹp văn hóa tại đây, hãy cùng điểm danh qua những đặc trưng nổi bật trong phong tục Tết miền bắc sau đây nhé:

Hoa đào: Biểu tượng Tết miền Bắc

tet-mien-bac-hoa-dao

Hoa đào: Biểu tượng Tết miền Bắc

Nếu như hoa mai được biết đến là biểu tượng mùa xuân ở miền Nam, hoa đào chính hiện thân vẻ đẹp của Tết miền Bắc. Điểm đặc biệt của hoa đào là sự tươi sáng của những cánh hoa màu hồng phấn, tạo nên một khung cảnh tuyệt đẹp và lãng mạn. Mỗi khi Tết đến, hoa đào lại rực rỡ, khoe sắc cùng các loại hoa Tết miền Bắc khác làm nổi bật một vùng trời, mang đến không khí rộn ràng ngày Tết.

Hoa đào tượng trưng cho sự khởi đầu mới và những hy vọng cho một năm mới thành công, thịnh vượng đầy may mắn. Tết miền Bắc càng nổi bật khi người người nhà nhà trang hoàng không gian sống bằng những cành hoa đào với mong muốn cầu may mắn, thịnh vượng trong năm mới. Có thể nói, hoa đào đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa đón Tết miền Bắc.

>>Xem chi tiết tại: Các loại hoa ngày tết mang lại nhiều may mắn, tài lộc cho năm mới

Mâm ngũ quả ngày Tết miền bắc

Mâm ngũ quả được xem lễ vật trong cách trang trí bàn thờ ngày Tết miền Bắc. Chính vì thế, mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc trở thành nét đẹp truyền thống không thể thiếu thể hiện sự tôn trọng và tri ân đối với tổ tiên, thần linh. Những loại trái cây khác nhau với những ý nghĩa may mắn, tốt lành trưng bàn thờ miền Bắc nhằm cầu những điều tốt lành sẽ đến với gia đình trong năm mới. 

Như cái tên, mâm ngũ quả ý chỉ mâm với 5 loại trái cây, mỗi loại trái cây sẽ tượng trưng cho những mong muốn, cầu mong của gia chủ trong năm mới. Thông thường, mâm ngũ quả Tết miền Bắc sẽ bao gồm các loại trái cây như: phật thủ, nải chuối xanh, bưởi/cam, lựu, quất.

>>Xem chi tiết tại: Ý nghĩa mâm ngũ quả đẹp ngày Tết ở 3 miền: Bắc, Trung, Nam

Mâm cỗ ngày Tết miền bắc

tet-mien-bac-mam-co-min

Mâm cỗ ngày Tết ở miền Bắc

Mâm cỗ Tết miền Bắc từ lâu đã trở thành phong tục, nét đặc trưng không thể thiếu của vùng đất này. Đây được xem là bữa tiệc truyền thống, mâm cúng đầu năm tượng trưng cho sự sung túc, đủ đầy và giàu có của gia đình trong năm mới. Các món ăn ngày Tết miền Bắc trong mâm cỗ thường bao gồm nhiều món mang nét đặc trưng ẩm thực miền Bắc như bánh chưng, giò lụa, nem rán, thịt đông, dưa hành,… 

Bên cạnh đó, mâm cỗ ngày Tết miền Bắc còn là lễ vật thể hiện sự tôn trọng, tri ân đối với tổ tiên, thần linh để cầu nguyện cho năm mới bình an, phúc lộc và thành công. Thời điểm thưởng thức mâm cỗ Tết miền Bắc còn là lúc các thành viên trong gia đình sum họp, tạo nên không khí ấm cúng, hàn gắn những cãi vã trong năm của các thành viên. 

>>Xem chi tiết tại: Những món ăn ngày Tết truyền thống ở ba miền: Bắc, Trung, Nam

Bánh chưng

“Miền Nam bánh tét – miền Bắc bánh chưng” Có thể thấy đây là một trong các món ngon ngày Tết miền Bắc không thể thiếu. Khác với bánh Tết có hình trụ, dài, bánh chưng mang hình dáng vuông vức đặc trưng.

Bánh chưng không chỉ là một món ăn truyền thống mà còn mang trong mình ý nghĩa sâu sắc về sự gắn kết gia đình và lòng tri ân đối với tổ tiên. Ngoài ra, gói bánh chưng còn là thời điểm các thành viên trong gia đình sum họp, chuyện trò và lưu giữ những nét đẹp truyền thống trong ngày Tết miền Bắc. Chính vì thế, món ăn ngày Tết miền Bắc cổ truyền này không chỉ đơn thuần là một món ăn truyền thống, mà còn tạo nên sự đoàn kết và hân hoan giữa các thành viên trong gia đình.

Tục lệ xông đất

Tục lệ xông đất – Nghi thức đón Tết miền Bắc cổ truyền nhằm mở đầu cho năm mới với sự tươi vui, may mắn và thịnh vượng. Xông đất thường được thực hiện vào rạng sáng mùng 1 Tết, tức là ngày đầu tiên của năm mới. Đây là thời điểm mọi người cùng nhau cúng dâng và cầu chúc cho năm mới an lành, may mắn và tràn đầy điều tốt lành.

Trong nghi thức xông đất, người hợp tuổi với gia đình sẽ đảm nhận vai trò là đến nhà, xông đất và gửi những lời chúc năm mới tốt lành nhằm cầu mong may mắn, thịnh vượng. Tục lệ xông đất không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn tạo ra không khí vui tươi, hân hoan cho ngày Tết. Đất là một trong những nét đẹp đặc trưng trong văn hóa đón Tết miền Bắc cần được giữ gìn và phát huy.

Cúng ông táo về trời

tet-mien-bac-cung-ong-tao-min

Phong tục cúng ông táo về trời ở miền Bắc

Nhắc đến nghi thức đón Tết miền Bắc không thể nào bỏ qua lễ cúng ông Táo về trời. Cúng ông Táo về trời là một trong những nghi thức quan trọng và đặc biệt diễn ra vào đêm 23 tháng Chạp. Nghi lễ này nhằm chào đón ông táo về trời và báo cáo về những sự việc trong gia đình suốt một năm qua với Ngọc Hoàng, đồng thời cầu mong sự phù hộ từ thần linh.

Ông Táo được coi là vị thần bảo vệ, chăm sóc ngôi nhà và mỗi gia đình miền Bắc đều có một bàn thờ riêng để cúng ông táo. Khi cúng, môi gia đình sẽ chuẩn bị mâm cúng với các món ăn ngày Tết miền Bắc và các lễ vật như tiền vàng mã, nhang, đèn,… đặc biệt không thể thiếu cá chép – vật cưỡi đưa ông Táo về trời. Sau khi cúng xong, cá chép sẽ được thả ra sông, hồ để hóa thành phương tiện đưa ông Táo.

>>Xem chi tiết tại: Kinh nghiệm cúng ông Công, ông Táo dịp Tết Nguyên Đán 

Các phong tục đón Tết truyền thống khác ở miền Bắc

Cùng với những phong tục đã được đề cập, miền Bắc còn có các phong tục đón Tết truyền thống khác, như sau:

  • Lì xì và chúc Tết: Trong ngày đầu tiên của năm mới, người lớn thường trao tiền mừng tuổi (lì xì) cho trẻ em hoặc ông bà, cha mẹ. Đồng thời, mọi người cùng chúc Tết và trao nhau những lời chúc tốt đẹp như: “Chúc mừng năm mới,” “An khang thịnh vượng,” “Sức khỏe dồi dào.”
  • Đi lễ chùa, cầu may mắn: Trong ngày đầu năm mới, nhiều người dân ở miền Bắc tham gia các hoạt động tại các chùa, đền, miếu để cầu mong một năm mới an lành, đầy niềm vui và thành công.
  • Dâng hương ông bà tổ tiên: Dâng hương ông bà tổ tiên là một nghi thức quan trọng trong ngày Tết miền Bắc. Các gia đình sẽ cúng dường, dâng hương và tưởng nhớ ông bà tổ tiên để nhờ họ bảo trợ và mang lại điều tốt lành cho gia đình.
  • Đốt pháo hoa: Đốt pháo hoa không chỉ là phong tục truyền thống quan trọng miền Bắc mà còn của cả người Việt. Khi chuông đêm giao thừa vang lên, người dân sẽ đốt pháo hoa nhằm xua đuổi tà ma, mang lại sự sáng sủa và may mắn cho năm mới.

Nhìn chung, các phong tục đón Tết miền Bắc truyền thống đều mang trong mình giá trị tôn giáo, văn hóa và tình cảm gia đình. Chúng tạo nên không khí ấm cúng, đoàn viên và sự kết nối giữa các thế hệ trong dịp Tết đặc biệt và cần được gìn giữ.

>>Xem chi tiết tại: Phong tục ngày Tết cổ truyền toát lên vẻ đẹp văn hóa người Việt

Những điều kiêng kỵ trong phong tục đón Tết ở miền Bắc

tet-mien-bac-kieng-ky-min

Những điều kiêng kỵ trong phong tục đón Tết ở miền Bắc

Để mang lại sự may mắn và bình an cho năm mới, người dân miền Bắc tuân thủ những kiêng kỵ sau đây:

  • Kiêng quét nhà và đổ rác: Từ lâu, người ta tin rằng quét nhà và đổ rác vào 3 ngày Tết sẽ mất đi tài lộc trong năm mới. Thay vào đó, mọi người thường dọn dẹp nhà cửa trước thời điểm giao thừa để tạo không gian trong lành cho năm mới.
  • Kiêng cho lửa và nước: Lửa và nước được coi là biểu tượng của may mắn và sự sinh sôi. Do đó, việc cho lửa hoặc nước cũng có ý nghĩa cho người khác vận may và tài lộc cho chính bản thân.
  • Kiêng làm vỡ bát đĩa: Bát và đĩa là biểu tượng của sự ấm cúng và hòa thuận trong gia đình. Nếu làm vỡ bát đĩa trong ngày đầu năm Tết miền Bắc, có thể mang lại sự chia ly và xa cách trong gia đình.
  • Kiêng xông đất khi với người “nặng vía” hoặc đang chịu tang: Tục xông đất rất được coi trọng trong văn hóa Tết miền Bắc. Do đó, nếu bạn là người nặng vía, không hợp mệnh hoặc đang chịu tang, thì tuyệt đối không nên xông đất để tránh mang đến điềm xui, không may mắn đến cho gia chủ.

>>Xem chi tiết tại: Những điều kiêng kỵ trong ngày tết để cả năm được may mắn

LỜI KẾT

Trên đây là những đặc trưng nổi bật trong văn hóa đón Tết miền Bắc bạn có thể tham khảo qua. Bên cạnh đó, việc tặng quà Tết cũng là nét đẹp truyền thống không thể bỏ qua cả Bắc – Trung – Nam. Vì vậy đừng quên ghé Hộp Quà Tết để lựa chọn những món quà Tết thật chất lượng và ý nghĩa cho những người thân yêu trong dịp lễ Tết năm nay nhé!

LIÊN HỆ CỬA HÀNG HOPQUATET.VN

  • Địa chỉ: 133 Nguyễn Hồng Đào, Phường 14, quận Tân Bình, TP.HCM
  • Hotline: 0903 342 137
  • Email: Dvkh@tanphunhuan.com
  • Website: https://hopquatet.vn/

Tác giả: Pinky

Tác giả Hồ Toàn Nguyễn với nhiều năm kinh nghiệm trong ngành quà tặng trên thị trường quà Tết Hồ Chí Minh, Hồ Toàn Nguyễn đã đem lại giải pháp tối ưu cho những gói quà tặng chất lượng cho từng đối tượng khách hàng khác nhau từ doanh nghiệp đến gia đình.

Hồ Toàn Nguyễn.